Στις νέες γυναίκες με καρκίνο αρχικών σταδίων είναι η χειρουργική διατήρησης μαστού και η μαστεκτομή το ίδιο αποτελεσματικές;

Για να απαντήσει σ΄αυτό το ερώτημα μια ερευνητική ομάδα από την Ολλανδία μελέτησε τα δεδομένα 562 ασθενών που υπεβλήθηκαν σε μαστεκτομή και 889 ασθενών που υπεβλήθηκαν σε συντηρητική χειρουργική αντιμετώπιση μεταξύ των ετών 1998 και 2005 και η ηλικία τους κατά τη διάγνωση ήταν 40 ετών. (Breast Cancer Res Treat (2011) 127:207–215). Κατά τη διάρκεια της μεταθεραπευτικής παρακολούθησης 23 ασθενείς που υπεβλήθηκαν σε μαστεκτομή και 135 που υπεβλήθησαν σε συντηρητική χειρουργική ανέπτυξαν τοπική υποτροπή, χωρίς σημεία εμφάνισης απομακρυσμένων μεταστάσεων. Ο κίνδυνος τοπικής υποτροπής για τις ασθενείς με μαστεκτομή ήταν 4,4% στα 5 χρόνια και έφτασε μετά τα 6 χρόνια το 6%. Από εκεί και πέρα η συχνότητα εμφάνισης της τοπικής υποτροπής παράμεινε σταθερή ( επιπεδώθηκε). Μετά τη συντηρητική επέμβαση οι κίνδυνοι στα 5, στα 10 και στα 15 έτη ήταν 8,3%, 18.4% και 28.2%  αντίστοιχα (P < 0.0001). Η επικουρική συστηματική θεραπεία μετά τη συντηρητική χειρουργική ελάττωσε σημαντικά τον κίνδυνο τοπικής υποτροπής στη 15ετία, μειώνοντας τον στο 16.1%.

Στα συμπεράσματα τους οι μελετητές τονίζουν πως ο τοπικός έλεγχος της νόσου στις νέες γυναίκες με καρκίνο μαστού αρχικών σταδίων είναι χειρότερος μετά από συντηρητική χειρουργική απ’ ό,τι μετά από μαστεκτομή. Η επικουρική συστηματική θεραπεία βοηθά σημαντικά, και αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τις περισσότερες νεαρής ηλικίας ασθενείς. Παρά τη βελτίωση, συνιστούν με έμφαση τη μακροχρόνια παρακολούθηση σε νεαρής ηλικίας ασθενείς μετά από συντηρητική χειρουργική, γιατί ακόμα και με τη χορήγηση συστηματικής θεραπείας παραμένει ένας ετήσιος κίνδυνος τοπικής υποτροπής της τάξεως του 1% έως και 15 χρόνια μετά τη θεραπεία.

Σ’ ένα σχόλιο γι΄αυτό το άρθρο, στο ίδιο τεύχος του περιοδικού ( Breast Cancer Res Treat (2011) 127:217–219), οι Wendy A. Woodward και Thomas A. Buchholz από το M. D. Anderson Cancer Center, Houston, Texas, USA, αφού παραθέτουν αναφορές μελετών γύρω απ’ αυτό το θέμα συνοψίζουν τη γνώμη τους στο ό,τι υπάρχει έλλειμμα τυχαιοποιημένων μελετών σχετικά με αυτό το πρόβλημα, ενώ συχνά οι αναδρομικές μελέτες που έχουν δημοσιευθεί έχουν και αυτές τους χρονικούς περιορισμούς τους. Από τα μέχρι σήμερα δεδομένα φαίνεται, όμως, ότι δεν υπάρχει κάποιο πλεονέκτημα στην ελεύθερης νόσου ή τη συνολική επιβίωση για τις νεαρές ασθενείς όταν αυτές υποβάλλονται σε μαστεκτομή. Το πρόβλημα με τη συντηρητική εκτομή είναι τα απογοητευτικά υψηλά ποσοστά τοπικής υποτροπής, παρόλο που τα τελευταία χρόνια, χάρις στις καλύτερες απεικονιστικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις, αυτά τα ποσοστά φαίνεται να μειώνονται και έτσι είναι δύσκολο να αρνηθεί κάποιος σε νέα γυναίκα τη χειρουργική αντιμετώπιση με διατήρηση του στήθους ( εφόσον υπάρχουν οι σχετικές ενδείξεις). Βέβαια, θα πρέπει να προσεχθούν τα όρια εκτομής και να γίνουν σωστά όλες οι επικουρικές θεραπείες.

Οι θεράποντες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα όρια εκτομής συχνότερα τείνουν να είναι περιορισμένα στις νεαρές ασθενείς, καθώς ο χειρουργός προσπαθεί να επιτύχει σ΄αυτές ένα καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή της καταλληλότερης επέμβασης πρέπει να γίνει με ψυχραιμία και μετά από πλήρη ενημέρωση των ασθενών.