Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

Τα οφέλη και οι κίνδυνοι του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του μαστού: μια ανεξάρτητη ανασκόπηση.

Από την ανεξάρτητη επιτροπή για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού (Ηνωμένο Βασίλειο).

Για το αν ο πληθυσμιακός έλεγχος για έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού προκαλεί περισσότερο κακό παρά καλό έχει γίνει αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης. Τα βασικά ερωτήματα που αφορούν αυτό το θέμα είναι αφενός το πόσο μεγάλο είναι το όφελος του προσυμπτωματικού ελέγχου σ’ ό,τι αφορά την μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού και αφετέρου το πόσο ουσιαστική είναι η βλάβη που προκαλείται εξαιτίας της υπερδιάγνωσης, η οποία ορίζεται ως οι καρκίνοι που ανακαλύπτονται κατά τον έλεγχο και οι οποίοι δεν θα γινόντουσαν κλινικά αντιληπτοί στη διάρκεια της ζωής της γυναίκας (δεν θα προκαλούσαν εμφανή νόσο).

Για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους του screening για καρκίνο μαστού σχηματίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο μία ανεξάρτητη επιτροπή, που διεξήγαγε μία ευρείας έκτασης ανασκόπηση των δημοσιευμένων εργασιών και των προφορικών ή γραπτών αποδείξεων που έχουν παρουσιαστεί από τους εμπειρογνώμονες γι’ αυτό το θέμα. Για την αξιολόγηση των ωφελειών ή των βλαβών που προκύπτουν από τον μαστογραφικό έλεγχο, η ομάδα στηρίχθηκε κυρίως σε ευρήματα από τυχαιοποιημένες μελέτες που συνέκριναν τις γυναίκες που προσκλήθηκαν για έλεγχο με εκείνες που δεν προσκλήθηκαν. Ελήφθησαν, όμως, υπόψη και τα αποτελέσματα από μελέτες παρατήρησης. Η ομάδα.....

εργασίας επικεντρώθηκε στην μεθοδολογία του screening όπως διεξάγεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την οποία οι γυναίκες ηλικίας 50-70 ετών καλούνται για έλεγχο κάθε 3 χρόνια.

Σε μια μετα-ανάλυση 11 τυχαιοποιημένων ερευνών, ο σχετικός κίνδυνος θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού για τις γυναίκες που καλούντο για εξέταση σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου ήταν 0,80 (95% CI 0,73-0,89), μέγεθος που αντιπροσωπεύει  μια μείωση του σχετικού κινδύνου της τάξεως του 20 %. Την εργασία της

Η ομάδα έλεγξε τα εσωτερικά συστηματικά λάθη στις έρευνες και αν όσες είχαν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν έχουν ακόμα ισχύ. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όσον αφορά την μείωση του σχετικού κινδύνου το 20% ήταν ακόμα μια λογική εκτίμηση. Οι πιο αξιόπιστες και πρόσφατες μελέτες παρατήρησης παρήγαγαν γενικά μεγαλύτερες εκτιμήσεις του οφέλους, αλλά οι μελέτες αυτές μπορεί να είναι μεροληπτικές ( να έχουν συστηματικά λάθη).

Οι καλύτεροι υπολογισμοί για την υπερδιάγνωση προκύπτουν από τρεις μελέτες στις οποίες οι γυναίκες στην ομάδα ελέγχου δεν κλήθηκαν να ελεγχθούν στο τέλος της ενεργούς διάρκειας του screening. Σε μετα-ανάλυση, η εκτίμηση για αυξημένη επίπτωση ήταν 11% (95% CI 9-12) όταν εκφραζόταν ως ποσοστό των καρκίνων που διαγνώστηκαν μακροχρόνια στην ομάδα που έλαβε πρόσκληση ελέγχου και 19% (15-23) όταν εκφραζόταν ως ποσοστό από τους διαγνωσθέντες καρκίνους κατά την ενεργό διεξαγωγή του ελέγχου.

Τα αποτελέσματα από τις μελέτες παρατήρησης υποστηρίζουν το φαινόμενο της υπερδιάγνωσης, αλλά οι εκτιμήσεις για το μέγεθος της, δεν είναι αξιόπιστες. Η επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο προσυμπτωματικός έλεγχος μειώνει τη θνησιμότητα του καρκίνου του μαστού, αλλά ότι συμβαίνουν και ορισμένες υπερδιάγνωσεις. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις προκύπτουν από έρευνες που παρουσιάζουν πολλούς περιορισμούς και πως η σχέση τους με τα σημερινά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου μπορεί να αμφισβητηθεί, δημιουργείται  μία σημαντική αβεβαιότητα και γι’ αυτό αυτές οι έρευνες θα πρέπει να θεωρούνται μόνο ως ένας κατά προσέγγιση οδηγός.

Αν αυτά τα στοιχεία χρησιμοποιηθούν άμεσα, για κάθε 10.000 γυναίκες του Ηνωμένου Βασιλείου ηλικίας 50 ετών που θα κληθούν για έλεγχο στα επόμενα 20 χρόνια, θα προληφθούν 43 θάνατοι από καρκίνο του μαστού και 129 περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, διηθητικές και μη, θα υπερδιαγνωστούν. Αυτό σημαίνει πως για κάθε θάνατο από καρκίνο του μαστού που προλαμβάνεται, γίνονται τρείς υπερδιαγνώσεις οι οποίες οδηγούν σε θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Από τις περίπου 307.000 γυναίκες ηλικίας 50-52 ετών, οι οποίες καλούνται να ξεκινήσουν να υποβάλλονται σε προσυμπτωματικό έλεγχο, το 1% θα υπερδιαγνωστεί για καρκίνο μαστού μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Τα στοιχεία από μια εξειδικευμένη ομάδα που σχημάτισε η οργάνωση Cancer Research UK και την παρακολούθησαν ορισμένα μέλη της ομάδας που συνέταξε την παρούσα έκθεση, έδειξαν ότι πολλές γυναίκες αισθάνονται πως αξίζει τον κόπο να αποδεχθούν την προσφορά του προσυμπτωματικού ελέγχου του μαστού. Σ΄ αυτή τη διαπίστωση καταλήγουν και τα αποτελέσματα προηγούμενων σχετικών μ΄ αυτό το θέμα μελετών. Η πληροφόρηση των γυναικών που καλούνται για έλεγχο θα πρέπει να γίνεται με διαφανή και αντικειμενικό τρόπο, έτσι ώστε να μπορούν να πάρουν συνειδητές αποφάσεις.


Τα παραπάνω δημοσιεύθηκαν σε άρθρο του περιοδικού The Lancet

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου