Ορμονοθεραπεία χωρίς εγχείρηση σε ηλικιωμένες με εγχειρήσιμο καρκίνο του μαστού.

Η μεγάλη ηλικία θέτει συχνά στους θεράποντες ιατρούς θεραπευτικά διλήμματα, ιδιαίτερα σ’ ότι αφορά την διεξαγωγή ή όχι της εγχείρησης καθώς και την έκταση που μπορεί αυτή να έχει. Είναι παραδεκτό ότι αν η ηλικιωμένη μπορεί να χειρουργηθεί, είναι καλύτερο να πραγματοποιείται η επέμβαση και στη συνέχεια να χορηγείται στην ασθενή ορμονοθεραπεία. Και αυτό γιατί έτσι μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες τοπικής υποτροπής. Η χορήγηση της ορμονοθεραπείας ως αποκλειστικής θεραπείας, αποτελεί λύση δεύτερης επιλογής, αν για τοπικούς ή για άλλους, γενικότερους, λόγους δεν είναι εφικτή κάποιου είδους επέμβαση.

Μία ερευνητική ομάδα από την Ολλανδία πραγματοποίησε μία μελέτη με στόχους την αναζήτηση του ποιες είναι σήμερα οι τάσεις στη χρήση της πρωτοπαθούς ορμονικής θεραπείας στις γηραιότερες ασθενείς με εγχειρήσιμο καρκίνο του μαστού, ποιος ο μέσος χρόνος απάντησης της νόσου σ' αυτήν, ποια η αποτελεσματικότητα της στον τοπικό έλεγχο, ποιο χρονικό διάστημα μεσολαβεί μέχρι την πρόοδο της νόσου και τέλος ποια  συνολική επιβίωση επιτυγχάνεται.

Το ποσοστό των γυναικών ηλικίας μεγαλύτερης των 75ετών με καρκίνο του μαστού που έλαβαν ορμονοθεραπεία μειώθηκε στην Νότια Ολλανδία, όπου έγινε η μελέτη, από 23% την περίοδο 1988 - 92, στο 12 % την περίοδο 1997 – 2000. Στη συνέχεια μεταξύ των ετών 2005 – 2008 αυξήθηκε φτάνοντας το 29%.

Στη μελέτη περιελήφθησαν 184 ασθενείς με μέση ηλικία τα 84 έτη (75 - 89 έτη), που έλαβαν ορμονική θεραπεία την περίοδο 2001 έως 2008. Η μέση παρακολούθηση τους ήταν 2,6 έτη.

Σε 107 ασθενείς (58%) επετεύχθη μία αρχική απάντηση (μέσος χρόνος ως την απάντηση επτά μήνες), σε 21 ασθενείς (12%) η νόσος σταθεροποιήθηκε.

Σε ένα σύνολο 64 ασθενών (35%), με ή χωρίς ενδείξεις απαντητικότητας προέκυψε επιδείνωση με μέση χρονική διάρκεια ως αυτήν τους είκοσι μήνες. Δεν υπήρξαν διαφορές στο χρόνο ως την ανταπόκριση και στον χρόνο ως την πρόοδο της νόσου μεταξύ των ασθενών που άρχισαν με ταμοξιφένη ή κάποιον αναστολέα της αρωματάσης.

Εκατόν δέκα εννέα (65%) από τις 184 ασθενείς είχαν πεθάνει τον Ιανουάριο του 2010. Σε δεκαεπτά ασθενείς (14%) η αιτία θανάτου ήταν ο καρκίνος του μαστού.

Οι συγγραφείς του άρθρου, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Annals of Surgical Oncology http://www.springerlink.com/content/f1w1r116x54n755w/     καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η νόσος επιδεινώθηκε σε μια σημαντική αναλογία ασθενών, συγκριτικά μεγαλύτερη από εκείνες που χειρουργήθηκαν, αλλά τελικά ο αριθμός όσων πέθαναν από καρκίνο του μαστού ήταν μικρός. Η χρήση των αναστολέων αρωματάσης, που φαίνεται να μειώνουν περισσότερο τον κίνδυνο τοπικής υποτροπής σε σχέση με την ταμοξιφένη, δίνει ώθηση για ευρύτερη χρήση της ορμονοθεραπείας στις ασθενείς. Εκτιμούν, δε, ότι  χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να αξιολογηθεί πλήρως η ασφάλεια και  η αποτελεσματικότητα της ορμονικής θεραπείας σε ηλικιωμένες γυναίκες με καρκίνο του μαστού  και για να δικαιολογηθεί η διαδεδομένη χρήση της στην εποχή μας.